Ontwerpen is maar een makkelijk beroep. Je schetst wat, zet iets in elkaar en dat was het dan. Toch?
Veel mensen hebben het idee dat ontwerpen, zij het logo’s, auto’s, websites en al het andere, een gemakkelijke klus is die niet zo veel tijd in beslag neemt. Niets is minder waar. Ontwerpen is een hele klus en misschien wel een van de meest uitdagende banen die er bestaan.
- In Blog
- Comments are off for this post
Er is namelijk geen handleiding voor. Er bestaat veel vrijheid tussen het moment dat je een opdracht krijgt tot het moment dat je het resultaat oplevert. Toch gebruiken de meeste professionals een bepaald stappenplan om het proces in goede banen te leiden. Want een proces is het zeker.
Design wordt vaak verward met kunst. Het verschil zit hem meestal in het feit dat design(ontwerpen) kunst is met een specifiek, praktisch doel. Daarmee heeft het de limitatie da het ook aan deze functie moet voldoen, anders heeft het gefaald. Dit is altijd al het geval geweest, van de ontwerpen van tempels die de oude Grieken bouwden tot de meest hypermoderne technologieën. Een ontwerp moet zijn doel zo optimaal mogelijk dienen, en de ontwerper moet ervoor zorgen dat dit het geval is. Ik heb de stappen die doorgaans gebruikt worden voor het ontwerpen van websites voor u op een rij gezet om wat inzicht te geven in de complexiteit van ontwerpen en het proces dat daarbij hoort.
Oriëntatiefase
Professionals zijn het er over het algemeen over eens dat deze fase in het maken van een ontwerp de belangrijkste is. Hierin wordt er informatie vergaard en vindt het eerste
overleg met de klant plaats.
In dit initiële overleg wordt het doel van –in ons geval- de website vastgesteld en legt de klant uit wat zijn persoonlijke doelstellingen zijn (geld verdienen, informatie verstrekken, etc). Er wordt ook vastgesteld of er een doelgroep is en wat die is, wat voor content er op de website moet komen te staan, wat het budget van de klant is en welke deadlines eventueel van belang zijn.
Het doel van deze gesprekken is om (het bedrijf van) de klant zo goed mogelijk te leren kennen zodat er bij het ontwerpen zo veel mogelijk rekening gehouden kan worden met alle aspecten van het bedrijf en wensen van de klant. Vaak is het ook nuttig te vragen naar websites waar de klant van onder de indruk is zodat er al een idee bestaat over wat de klant graag wil.
Na het gesprek/de gesprekken is er nog eigen research te doen. Binnen het genre waarin de klant zich bevindt kan er gezocht worden naar andere websites. Wie komt er het eerste binnen bij Google en waarom? Hoe hebben zij het aangepakt? Welke dingen moeten vermeden worden om goed op te kunnen vallen? Als er een oude website is wordt er uiteraard ook daar even rondgekeken en soms kan het prettig zijn eens bij het bedrijf langs te gaan. Al bij al wordt er in deze fase dus georiënteerd op de opdracht en komt er nog maar weinig eigenlijk design op papier te staan. Als men niet weet wat er ontworpen moet worden en waarom, dan kan men er ook niet aan beginnen.
Plannen
Ook in dit stadium moet het eigenlijke design nog op zich laten wachten. Het project wordt gepland, de werkzaamheden worden georganiseerd en er worden deadlines gesteld.
Als volgende wordt er een site-map gemaakt. Door middel van zo’n site-map komt de structuur van de website tot stand rondom welke straks de visuele aspecten gebouwd zullen worden. Er wordt hier op gelet dat er niet te veel segmenten zijn omdat dit intimiderend over kan komen op gebruikers. Ook moet er slim gebruik gemaakt worden van links binnen de website, waar mogelijk is het belangrijk dat men voorkomt dat gebruikers moeten graven om bij de informatie te komen die zij willen hebben.
Nog een aspect van de plan-fase is het beslissen welke technieken en technologieën gebruikt moeten worden binnen de website. Zijn er interactieve formulieren nodig? WordPress? Een CMS? Dat alles moet van te voren al vast staan.
Design
Daar zijn we dan eindelijk, het punt waarom het ontwerpen echt kan beginnen. In deze fase wordt de look & feel van een website bepaald. Dat betekent dat er nagedacht moet worden over kleurenschema’s, logo’s, doorlopende lijnen, texturen, eventuele banners, misschien een thema…Een heleboel dus. Ook aandachtstrekkers en beweging wordt overwogen. Als er iets in die richting nodig is moet dat goed opvallen en dus groot zijn. Maar is er animatie of zijn er
dynamische lijnen nodig? Of houdt men het liever bij scherp contrast?
Zijn deze aspecten verschillend per pagina of constant?
Daarnaast is er natuurlijk nog de (algemene) layout van iedere pagina, niet alleen de homepage. Waar zijn de entree punten in de website waar bezoekers kunnen binnenkomen? Waar ligt dan de aandacht en hoe is die te manipuleren? Hoe beweegt een gebruiker door de website?
Dat zijn enkele van de vragen die een ontwerper dan in zijn hoofd moet houden om ervoor te zorgen dat het ontwerp optimaal kan functioneren wanneer het tot leven gebracht wordt.
Uiteindelijk komt er het beste resultaat wanneer er schetsen worden gemaakt op papier voordat er echt op de computer gewerkt wordt. Zo kunnen verschillende ideeën en richtingen het snelste bekeken en beoordeeld worden zonder dat er te veel tijd verloren gaat. Tegen de tijd dat er digitaal gewerkt gaat worden zouden de visuele elementen al zo ontworpen zijn dat ze goed met elkaar werken. Digitaal experimenteren is dan minder nodig, dat spaart tijd.
In deze fase is het noodzakelijk en erg belangrijk dat er veel contact met de klant is. Het beste is als er zo veel mogelijk feedback gegeven wordt zodat de website echt aan alle verwachtingen voldoet. Soms betekent dit dat de richting die de ontwerpers in hun hoofd hebben niet aansluit bij het beeld van de klant. In dat geval moet er opnieuw begonnen worden met het opzetten van een ontwerp.
Ontwikkeling/bouw
Nu wordt de eigenlijke website zelf gebouwd. De code wordt geschreven en het ontwerp komt tot leven met werkende links en verschillende pagina’s. Hoewel dit deel van het proces niet zo veel omschrijving nodig heeft, is het wel een van de meest tijdrovende onderdelen door het vele passen en meten dat erbij komt kijken. Onverwachte probleempjes zijn veelvoorkomend, vooral wanneer alles eindelijk op elkaar wordt aangesloten. Er moet regelmatig getest worden om er zeker van te zijn dat de code fatsoenlijk werkt.
Ook wordt er in deze fase de content geïmplementeerd. Deze wordt vergaard/overgezet van de oude naar de nieuwe website of zelf gecreëerd. De content omvat niet alleen tekst. Ook plaatjes, foto’s en andere media komen aan bod.
Testen en oplevering
Wanneer deze fase bereikt wordt zou het meeste werk erop moeten zitten. Alleen de laatste details moeten nog afgerond worden en de laatste testen worden gedaan. Op deze manier moeten de overgebleven compatibiliteitsproblemen (wanneer een of meerdere browsers de website niet goed laten zien) en drempels in de functionaliteit van formulieren etc. opgelost kunnen worden.
Dan zou de website klaar moeten zijn voor de oplevering om vervolgens online gezet te kunnen worden. Wanneer de website voor het eerst echt online komt wordt er nog eens kort getest om er echt zeker van te zijn dat alles werkt en dan is hij klaar voor lancering.
Het project is af!
Een website zal echter vooral in onze huidige tijd nooit gewoon ‘af’ zijn. Hij moet onderhouden worden. Er is nieuw content nodig, nieuwe artikelen, plaatjes of blogs die de site up-to-date houden en een betere plaats in de Google ranking verzekeren. Ook is het belangrijk dat bestaande artikelen zo nu en dan herlezen worden om er zeker van te zijn dat zij correct blijven in het geval er termen zijn veranderd of producten niet langer in het assortiment zitten. Eén keer in de zoveel tijd teksten vervangen kan ook een goed idee zijn.
Daarnaast is het van groot belang dat de links binnen de website of naar andere websites toe regelmatig gecontroleerd worden om ervoor te zorgen dat er geen links blijven bestaan die naar (inmiddels) lege pagina’s of foutmeldingen leiden.
Soms zal de klant deze laatste stap zelf willen doen, in dat geval is het de verantwoordelijkheid van degene die de website heeft gemaakt om ervoor te zorgen dat de klant weet wat hij moet doen.
Niet alleen websites…
Dit blog item gaat vooral in op het ontwerpen en maken van websites, maar het stappenplan is bijna universeel wanneer het om ontwerpen gaat. Het maakt bijna niet uit wat voor een onderwerp je pakt: logo’s, auto’s. tafels, telefoons, etc- allemaal gaan de ontwerpen door een vergelijkbaar proces. In sommige gevallen zijn de tijd-moeite verhoudingen tussen verschillende stappen anders, maar de basis blijft ruwweg hetzelfde.
In dit proces komt de kwaliteit van het product aan het licht. Onderschat de kracht ervan dus niet!
